Als opengeplooide landschappen en portretten die emotie en onrust omzetten naar een voelbare textuur, dragen de werken van Anne Vanoutryve een gevoeligheid voor wat weerhaakjes heeft. Dat waar ze aan blijft hangen treedt op de voorgrond; of het nu de schoonheid is van de natuur of van de mensen die haar omringen, de angst voor klimaatrampen of een berusting in het eindige. Ze bouwt haar beelden op met olieverf als sculpturale materie waar de verschillende lagen elkaar al fluisterend ontmoeten. De kunstenaar neemt je mee op een mentale wandeling die thema’s verkent van kwetsbaarheid en de spanning die inherent is aan bedreigende veranderingen.
In haar zoektocht naar gebieden die in het gedrang komen, reist Vanoutryve naar plekken die haar niet alleen picturaal prikkelen, maar waarin ook een thematisch gevaar schuilgaat. Van het al smeltend verschuiven van gletsjers in IJsland tot de ontbossing in Brazilië, graaft ze met haar werken naar een aanklacht tegen klimaatverandering en roekeloos menselijk gedrag. Via een proces van deconstructie treedt een gevoel op de voorgrond waarin bezorgdheid komt bovendrijven. Vanoutryve’s werkproces is langzaam. De beelden worden zorgvuldig samengesteld. Foto’s van landschappen waarvan ze zelf getuige is geweest worden beetje bij beetje overschilderd, terwijl verschillende elementen uit het panorama worden samengevoegd tot een vorm van collageschets. Zo transformeert ze het klassieke motief van het landschap tot weergaven van ijsschotsen, jungles en bergen met betekenis.
Haar portretten zijn bijna persoonlijke momenten van eerbetoon en kennen een gelijkaardige gelaagdheid in hun ontstaan. Mensen die dicht bij de kunstenaar staan krijgen vorm door een combinatie van indrukken en composities die Vanoutryve leent uit haar omgeving. Representaties, poses of structuren die langskomen en haar aandacht grijpen worden gefotografeerd en bewaard, om later samen in de plooi te vallen. Haar taferelen zijn daardoor uit het leven gegrepen. Daarnaast combineert de kunstenaar haar portretten vaak met voorstellingen van schedels, als een soort memento mori, een herinnering aan de vergankelijkheid van het leven. Net als de landschappen vervoeren de portretten een geladenheid die in de verf wordt gestopt en achtergelaten, terwijl de kunstenaar peilt naar de essentie van een persoonlijkheid.
Via het schilderen kan Vanoutryve zich het beste uitdrukken. Ze boetseert zorgvuldig tactiliteit uit dikke stukken olieverf. Het ontstaan van lagen en onderlagen vertaalt wat ze ziet naar opgedroogd pigment. Haar kleurenpalet suggereert overgangen tussen voorgrond en achtergrond en creëert levendige contrasten tussen de uitgangspunten en composities van de kunstenaar. Abstractie speelt daarbij een cruciale rol. Door het visuele uit te pakken, bewaart ze de vrijheid van het kijken. Je blik wordt niet gebonden. Het getuigt van Vanoutryve’s gevoel voor avontuur in het vastleggen van de wereld om haar heen, waar bezorgdheid en een zin voor eigenheid hand in hand gaan met de pracht van natuur.
(Verscheen in de catalogus van VERZAMELARTS, oktober 2023.)